Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Hàn Thực
Tết Hàn thực, còn được gọi là Tết bánh trôi, bánh chay, có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng đã được Việt hóa và mang đậm bản sắc dân tộc. Theo truyền thuyết, ngày Tết này gắn liền với câu chuyện về vị quan trung thành Giới Tử Thôi. Dù nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng ở Việt Nam, Tết Hàn thực lại gắn liền với sự tích “bọc trăm trứng” của mẹ Âu Cơ, mang ý nghĩa hướng về cội nguồn và tưởng nhớ tổ tiên. Vào thời Lý, Tết Hàn thực chủ yếu được dùng để lễ Phật và cúng gia tiên.
alt text: Người thợ đang thoăn thoắt nặn bánh trôi, bánh chay phục vụ nhu cầu của người dân trong ngày Tết Hàn thực
Sự khác biệt giữa bánh trôi và bánh chay
Mặc dù đều được làm từ bột gạo nếp cái hoa vàng, bánh trôi và bánh chay lại có sự khác biệt rõ rệt về kích thước, nhân bánh và cách thưởng thức. Bánh trôi nhỏ xinh, nhân đường phên hoặc mật, được luộc chín tới khi nổi lên mặt nước. Sau đó, bánh trôi được vớt ra, ngâm vào nước nguội cho săn lại rồi rắc vừng rang thơm lên trên.
alt text: Viên bánh trôi trắng tròn, nhân đường hoặc mật, đang được luộc trong nồi nước sôi
Ngược lại, bánh chay có kích thước lớn hơn, nhân đậu xanh đã được nấu chín. Bánh chay sau khi luộc chín sẽ được mướt ra bát, chan nước đường gừng hoặc nước bột sắn dây ướp hoa bưởi. Hương vị thanh mát của bánh chay kết hợp với nước đường thơm lừng tạo nên một món ăn khó quên.
alt text: Bánh trôi sau khi luộc chín vớt ra để ráo nước chuẩn bị bày ra đĩa
Hương vị Tết Hàn thực trên phố Hàng Đậu
Không khí Tết Hàn thực trên phố Hàng Đậu (Hà Nội) luôn nhộn nhịp và tấp nập. Từ sáng sớm, các hàng quán đã tất bật chuẩn bị bánh trôi, bánh chay phục vụ nhu cầu của người dân. Hình ảnh những người thợ thoăn thoắt nặn bánh, cùng với mùi thơm của gạo nếp, đường, vừng rang lan tỏa khắp phố phường, tạo nên một không gian Tết đặc trưng của Hà Nội.
alt text: Thành phẩm bánh trôi nước trắng mịn, rắc vừng rang vàng thơm phức, hấp dẫn
Tết Hàn thực – nét đẹp truyền thống cần gìn giữ
Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi, nhưng Tết Hàn thực vẫn giữ được vị trí quan trọng trong lòng người Việt. Việc chuẩn bị và thưởng thức bánh trôi, bánh chay trong ngày Tết không chỉ đơn thuần là một hoạt động ẩm thực mà còn là cách để gìn giữ và truyền lại nét đẹp văn hóa truyền thống cho thế hệ sau.
alt text: Mâm cỗ cúng gia tiên ngày Tết Hàn Thực với bánh trôi, bánh chay là món ăn không thể thiếu