Đông Lăng: Khu Lăng Mộ Hoành Tráng Nhất
Đông Lăng nằm ở thị trấn Mã Lan, Tuân Hóa, tỉnh Hà Bắc, cách Bắc Kinh khoảng 125km về phía đông. Được khởi công xây dựng từ năm 1663 dưới thời vua Khang Hy, Đông Lăng là nơi yên nghỉ của 5 vị hoàng đế: Thuận Trị, Khang Hy, Càn Long, Hàm Phong và Đồng Trị. Ngoài ra, nơi đây còn có lăng mộ của 4 hoàng hậu, bao gồm Từ An và Từ Hi Thái hậu, cùng 136 phi tần, 3 hoàng tử và 2 công chúa.
Với diện tích rộng lớn lên đến 31 km², Đông Lăng được coi là khu phức hợp lăng mộ hoàng gia hoàn chỉnh nhất Trung Quốc còn tồn tại đến ngày nay. Đặc biệt, lăng mộ của vua Càn Long và Từ Hi Thái hậu được đánh giá là nguy nga và tráng lệ bậc nhất, tuy nhiên đã bị phá hủy và盗墓 vào năm 1928.
Những công trình này đều phải mất nhiều năm xây dựng, hao tốn nhiều của cải và sức lực của người dân. Ảnh: China.org.
Các lăng mộ trong Đông Lăng được bố trí theo một trục đường chính ở giữa, dựa lưng vào núi Changduan ở phía nam. Dọc theo con đường này là hàng loạt công trình kiến trúc như nhà bia, cổng đá, nhà bếp… được sắp xếp theo thứ bậc trong hoàng tộc, với vị trí trung tâm dành cho người có địa vị cao nhất. Điều này thể hiện rõ nét quan niệm về quyền lực và vai vế trong xã hội phong kiến. Lăng của vua Thuận Trị – Hiếu Lăng – nằm ở vị trí trung tâm, thể hiện vị thế tối cao của vị hoàng đế đầu tiên nhà Thanh thống nhất Trung Quốc.
Mỗi lăng mộ đều có một con đường riêng được gọi là “con đường thiêng”, nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng như lễ tang của hoàng đế hay lễ tế tổ hàng năm. Con đường dài nhất thuộc về Hiếu Lăng với chiều dài lên đến 5km, hai bên đường là 18 cặp tượng đá cẩm thạch hình các loài vật trong truyền thuyết và đời thực, mang ý nghĩa tượng trưng cho quyền uy và sự thịnh vượng của hoàng đế.
Tây Lăng: Bí Ẩn Về Sự Chia Cắt
Tây Lăng tọa lạc tại thị trấn Dịch Huyện, tỉnh Hà Bắc, cách Bắc Kinh 120km về phía tây nam. Khu lăng mộ này có diện tích khoảng 50.000 m², là nơi an táng của 4 vị hoàng đế: Ung Chính, Gia Khánh, Đạo Quang và Quang Tự, cùng 3 hoàng hậu, 7 phi tần và một số hoàng tử, công chúa.
Khác với truyền thống an táng gần vua cha của các triều đại trước, việc xây dựng Tây Lăng tách biệt với Đông Lăng được cho là bắt nguồn từ hoàng đế Ung Chính. Vì lo sợ bị mang tiếng篡位 vua cha, Ung Chính đã quyết định xây dựng lăng mộ riêng cho mình, khởi đầu cho sự hình thành của Tây Lăng.
Rồng, phượng là hoa văn chính tại các lăng mộ. Ảnh: Tarter.
Tây Lăng cũng được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với trục đường chính hướng nam bắc, hai bên là tượng đá, cổng đá, cầu đá và các công trình kiến trúc khác. Tất cả lăng mộ ở cả Đông Lăng và Tây Lăng đều được chạm khắc tinh xảo với hoa văn rồng phượng, mây trời, biểu tượng cho quyền lực tối cao của hoàng gia.