Khám Phá Chùa Bà Đanh Hà Nam: Sự Tích Và Kiến Trúc Độc Đáo

Câu nói “Vắng như chùa Bà Đanh” đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt. Nhưng thực hư câu chuyện này ra sao và ngôi chùa này có gì đặc biệt? Hãy cùng Bao Nhiêu 2023 khám phá Chùa Bà Đanh, một địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng tại Hà Nam.

Toàn cảnh chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vnToàn cảnh chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vn

Chùa Bà Đanh tọa lạc bên núi Ngọc, được bao quanh bởi dòng sông Đáy, tạo nên một khung cảnh thanh bình, tĩnh lặng. Con đường dẫn vào chùa là một lối đi bộ, cổng tam quan được xây cao năm bậc và hai đầu bít đốc do nằm gần bờ sông.

Kiến Trúc Cổ Kính Của Chùa Bà Đanh

Cổng tam quan chùa Bà Đanh là một công trình kiến trúc độc đáo với ba gian, hai tầng. Tầng trên có hai lớp mái lợp ngói nam, xung quanh là lan can và chấn song con tiện, được sử dụng làm gác chuông. Tầng dưới có ba gian với cửa gỗ lim chắc chắn.

Cổng tam quan chùa Bà Đanh. Ảnh: VnExpress.Cổng tam quan chùa Bà Đanh. Ảnh: VnExpress.

Hai cột đồng sừng sững trước cửa, trên nóc tam quan là hình ảnh đôi rồng chầu uy nghi. Hai bên cổng chính là hai cổng nhỏ với tám mái và cửa hình bán nguyệt. Ngày thường, du khách vào chùa bằng cửa nhỏ, cửa chính chỉ mở vào những dịp lễ lớn.

Chùa Bà Đanh cổ kính. Ảnh: Phong Vinh/VnExpress.Chùa Bà Đanh cổ kính. Ảnh: Phong Vinh/VnExpress.

Hệ Thống Thờ Cúng Tâm Linh

Chùa Bà Đanh không chỉ thờ Phật mà còn thờ Thái Thượng Lão Quân, Nam Tào, Bắc Đẩu và tín ngưỡng Tứ Phủ (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Điện, Pháp Phong). Đặc biệt, chùa thờ nữ thần Pháp Vũ, vị thần cai quản gió, mang lại mưa thuận gió hòa cho mùa màng bội thu.

Khuôn viên chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vnKhuôn viên chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vn

Tương truyền, nữ thần Pháp Vũ rất linh thiêng, phù hộ cho người dân cuộc sống ấm no. Chính vì vậy, chùa còn được gọi là Đức Bà làng Đanh, hay chùa Bà Đanh. Trung tâm chùa là pho tượng Bà Đanh ngồi thiền trên ngai đen bóng, khuôn mặt hiền từ, phúc hậu, toát lên vẻ đẹp gần gũi, đậm chất nghệ thuật điêu khắc đồng bằng Bắc Bộ.

Chiếc khánh cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vnChiếc khánh cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vn

Nghệ Thuật Kiến Trúc Tinh Tế

Nhà bái đường là nơi tập trung tinh hoa kiến trúc và chạm khắc của chùa Bà Đanh. Được xây dựng bằng gỗ lim, với năm gian, đầu hồi bít đốc và hình ảnh đôi rồng đắp nổi, nhà bái đường toát lên vẻ uy nghiêm, cổ kính. Trên nóc nhà là hệ thống tượng “tứ long chầu mặt nguyệt” được chạm khắc tinh xảo, sống động.

Hành lang chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vnHành lang chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vn

Bốn con rồng với kiểu dáng, thân hình uốn lượn, mắt, râu, vuốt, vây đều được thể hiện một cách sinh động, uyển chuyển nhưng cũng đầy uy lực, mang đậm dấu ấn nghệ thuật thời Nguyễn. Hai cột trụ cao vút hai bên hành lang, với hình tứ linh (long, ly, quy, phượng) đắp nổi đối xứng, càng làm tăng thêm vẻ uy nghi cho ngôi chùa.

Hoành phi cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vnHoành phi cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vn

Vì kèo chùa Bà Đanh với hoa văn độc đáo. Ảnh: dangcongsan.vnVì kèo chùa Bà Đanh với hoa văn độc đáo. Ảnh: dangcongsan.vn

1. Chùa Bà Đanh nằm ở đâu?

Chùa Bà Đanh nằm ở xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.

2. Chùa Bà Đanh thờ ai?

Chùa Bà Đanh thờ Phật, Thái Thượng Lão Quân, Nam Tào, Bắc Đẩu và đặc biệt là nữ thần Pháp Vũ.

3. Ý nghĩa của câu nói “Vắng như chùa Bà Đanh” là gì?

Câu nói này xuất phát từ việc chùa Bà Đanh trước đây rất vắng vẻ do vị trí địa lý biệt lập và những câu chuyện linh thiêng xung quanh chùa.

4. Hiện nay chùa Bà Đanh có còn vắng vẻ như xưa không?

Không, hiện nay chùa đã được trùng tu và thu hút nhiều khách du lịch hơn trước.

5. Chùa Bà Đanh có những di tích lịch sử nào đáng chú ý?

Chùa Bà Đanh lưu giữ nhiều cổ vật quý hiếm như tượng Phật, tượng Bồ Tát, đại tự, khánh đá, câu đối và nhang án.

Vì Sao “Vắng Như Chùa Bà Đanh”?

Mặc dù sở hữu vẻ đẹp cổ kính và kiến trúc độc đáo, chùa Bà Đanh lại nổi tiếng với sự vắng vẻ, hoang sơ. Có nhiều giả thuyết lý giải cho điều này. Một trong những giả thuyết được nhiều người tin nhất là do chùa rất linh thiêng, bất kỳ ai cười cợt, nói chuyện to tiếng, bất kính đều sẽ bị trừng phạt.

Vườn tháp cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vnVườn tháp cổ trong chùa. Ảnh: dangcongsan.vn

Tượng Hộ Pháp trong chùa. Ảnh: Kiến thức.Tượng Hộ Pháp trong chùa. Ảnh: Kiến thức.

Thêm vào đó, chùa nằm biệt lập, xa khu dân cư, ba mặt là sông nước, rừng rậm, nên ít người lui tới, ngoại trừ những ngày lễ hội lớn. Tuy nhiên, ngày nay, chùa đã được đầu tư, trùng tu khang trang hơn, thu hút nhiều du khách đến tham quan, chiêm bái. Câu nói “Vắng như chùa Bà Đanh” giờ đã được đổi thành: “Ngày xưa vắng ngắt vắng ngơ/ Bây giờ tấp nập như chùa Bà Đanh”.

Sông Đáy bao quanh chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vnSông Đáy bao quanh chùa Bà Đanh. Ảnh: dangcongsan.vn

Chùa Bà Đanh hiện lưu giữ nhiều cổ vật quý giá như tượng Phật, tượng Bồ Tát, đại tự, khánh đá, câu đối, nhang án… Đây là một điểm đến tâm linh hấp dẫn, mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa, xứng đáng để bạn ghé thăm khi đến với Hà Nam.

Posted in: Du Lịch
«
»