Lễ cúng đầy tháng là nghi thức quan trọng, đánh dấu cột mốc đầu đời của bé. Nghi lễ này mang ý nghĩa tạ ơn 12 bà Mụ đã che chở cho mẹ tròn con vuông và cầu chúc bé hay ăn chóng lớn, khỏe mạnh, bình an. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách chuẩn bị mâm cúng đầy tháng bé trai theo phong tục miền Bắc và miền Nam.
Mâm cúng đầy tháng bé trai
Chọn Ngày Cúng Đầy Tháng Cho Bé Trai
Theo dân gian, có hai cách tính ngày cúng đầy tháng:
- “Gái lùi hai, trai lùi một”: Cách tính này dựa trên lịch âm. Nếu bé trai sinh ngày 15/8 âm lịch, lễ cúng sẽ vào ngày 16/9 âm lịch. Bé gái sẽ lùi hai ngày so với ngày sinh.
- Chọn ngày chẵn: Một số gia đình chọn ngày chẵn trong tháng sau để cúng đầy tháng. Ví dụ, bé sinh ngày 15 âm lịch, có thể cúng vào ngày 14 hoặc 16 âm lịch.
Chuẩn Bị Mâm Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Lễ vật cúng đầy tháng bé trai dâng lên 12 Bà Mụ và Đức Ông gồm:
Mâm Cúng 12 Bà Mụ
- 12 chén chè: Miền Bắc thường dùng chè hoa cau hoặc chè đậu xanh, miền Nam dùng chè đậu trắng.
- 12 đĩa xôi gấc (hoặc xôi vò, xôi đậu xanh).
- 12 chén cháo nhỏ.
- 12 đĩa bánh: Có thể chọn bánh hỏi, bánh nếp, bánh phu thê…
- 12 ly nước lọc.
- 12 cây nến nhỏ.
- 12 nén hương.
- 12 bộ chén, muỗng, đũa.
- 12 miếng trầu cau.
Chuẩn bị mâm cúng đầy tháng
Mâm Cúng Đức Ông
- 1 con gà trống luộc nguyên con.
- 1 đĩa xôi gấc.
- 1 chén chè lớn.
- 1 bát cháo lớn.
- 1 đĩa trái cây ngũ quả.
- 1 lọ hoa tươi.
- 1 bộ quần áo, mũ, giày bằng giấy cho bé.
- 1 chén rượu trắng.
- 1 ly nước lọc.
- 1 cây nến lớn.
Mâm Cúng Gia Tiên
- Mâm cơm mặn với các món ăn truyền thống.
- 1 đĩa trái cây ngũ quả.
- 1 bình hoa tươi.
- Vàng mã.
- 1 chén rượu, 1 chén trà.
- Nhang, nến.
So Sánh Mâm Cúng Đầy Tháng Bé Trai Miền Bắc Và Miền Nam
Mâm cúng đầy tháng bé trai ở hai miền có một số điểm khác biệt:
Miền Bắc:
- Thường dùng xôi gấc với màu đỏ tượng trưng cho may mắn.
- Chè hoa cau hoặc chè đậu xanh là lựa chọn phổ biến.
- Gà trống luộc là món mặn chính.
Miền Nam:
- Xôi gấc, xôi đậu xanh, xôi vò đều được sử dụng.
- Chè đậu trắng được ưa chuộng hơn.
- Món mặn có thể là gà luộc, heo quay, vịt quay.
- Mâm cúng thường phong phú hơn với bánh hỏi, chả giò…
- Cúng đầy tháng bé trai có nhất thiết phải làm mâm cúng gia tiên không? Tùy thuộc vào phong tục gia đình, có thể làm hoặc không làm mâm cúng gia tiên.
- Có thể thay thế gà trống luộc bằng món khác được không? Miền Nam có thể thay bằng heo quay hoặc vịt quay. Miền Bắc nên giữ nguyên gà trống luộc.
- Nếu bé sinh mổ thì có cần cúng đầy tháng không? Vẫn nên cúng đầy tháng cho bé sinh mổ để tạ ơn 12 bà Mụ.
- Nên cúng đầy tháng vào buổi sáng hay buổi chiều? Có thể cúng vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, miễn sao thuận tiện cho gia đình.
Kết Luận
Lễ cúng đầy tháng bé trai là truyền thống tốt đẹp của người Việt, thể hiện lòng biết ơn và mong ước cho bé một tương lai tươi sáng. Việc chuẩn bị mâm cúng có thể khác nhau tùy theo vùng miền nhưng đều mang ý nghĩa thiêng liêng.