Chuyển Dạ Kéo Dài là gì?
Chuyển dạ là quá trình cơ thể mẹ chuẩn bị sinh em bé, bao gồm các cơn co tử cung đều đặn và cổ tử cung mở rộng để thai nhi ra ngoài. Chuyển dạ kéo dài xảy ra khi quá trình này diễn ra lâu hơn bình thường, không có tiến triển hoặc tiến triển rất chậm.
Thời gian chuyển dạ bình thường:
- Giai đoạn 1 (mở cổ tử cung): 8-12 tiếng cho mẹ sinh con lần đầu và 6-8 tiếng cho mẹ sinh con lần 2 trở đi.
- Giai đoạn 2 (rặn sinh): 30 phút đến 2 tiếng.
- Giai đoạn 3 (sổ nhau): 5-30 phút sau sinh.
Chuyển dạ kéo dài được chẩn đoán khi tổng thời gian vượt quá 20 tiếng (sinh con lần đầu) hoặc 14 tiếng (sinh con lần 2 trở đi).
Nguyên Nhân Gây Chuyển Dạ Kéo Dài
Chuyển dạ kéo dài có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Vấn đề về Tử Cung:
- Cơn co tử cung yếu: Cơn co không đủ mạnh hoặc không đều, làm cổ tử cung mở chậm.
- Cơn co tử cung không hiệu quả: Cổ tử cung không mở hoặc thai nhi không di chuyển xuống dù có cơn co.
- Rối loạn cơn co tử cung: Cơn co không đồng bộ, không hiệu quả.
Kích Thước và Vị Trí Thai Nhi:
- Thai nhi lớn (trên 4kg): Khó lọt qua khung chậu của mẹ.
- Ngôi thai bất thường (ngôi mông, ngôi ngang): Gây khó khăn cho sinh thường.
- Đầu thai nhi không lọt: Do thai lớn hoặc khung chậu mẹ hẹp.
Vấn đề về Cổ Tử Cung và Xương Chậu của Mẹ:
- Cổ tử cung mở chậm hoặc không mở: Cản trở quá trình sinh.
- Khung xương chậu hẹp: Thai nhi khó lọt qua.
- Dây rốn quấn cổ hoặc quá ngắn: Hạn chế di chuyển của thai nhi.
Các Yếu Tố Khác từ Người Mẹ:
-
Thiếu máu, suy nhược cơ thể: Không đủ năng lượng cho chuyển dạ.
-
Stress, lo âu: Ảnh hưởng đến hormone oxytocin (kích thích cơn co).
Chuyển dạ kéo dài có thể gây nguy hiểm cho mẹ và bé
-
Thừa cân: Thai nhi lớn, cơn co tử cung yếu.
-
Song thai hoặc đa thai: Tử cung căng giãn quá mức.
-
Mang thai tuổi cao (trên 35 tuổi): Tử cung co bóp kém hiệu quả.
Dấu Hiệu Nhận Biết Chuyển Dạ Kéo Dài
Mẹ bầu cần lưu ý các dấu hiệu sau:
- Cơn co tử cung không tiến triển (không đều, không tăng dần về tần suất và cường độ).
- Cổ tử cung mở chậm (dưới 1cm/giờ).
- Thai nhi không di chuyển xuống.
- Mẹ kiệt sức, mệt mỏi.
- Thời gian chuyển dạ kéo dài (trên 20 tiếng cho lần đầu, 14 tiếng cho lần 2 trở đi).
- Mạch đập nhanh, đau bụng dữ dội.
Nguy Cơ Khi Chuyển Dạ Kéo Dài
Chuyển dạ kéo dài gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé:
Đối với mẹ: Kiệt sức, mất nước, nhiễm trùng ối, nhiễm trùng tử cung, vỡ tử cung, băng huyết sau sinh.
Đối với bé: Thiếu oxy (thai suy, ngạt thở), chấn thương do can thiệp (kẹp forceps, hút chân không), nhiễm trùng.
Cách Xử Lý Khi Chuyển Dạ Kéo Dài
Khi có dấu hiệu chuyển dạ kéo dài, mẹ bầu cần đến ngay cơ sở y tế để được theo dõi và xử lý kịp thời:
- Theo dõi cơn co và tiến triển cổ tử cung.
- Kích thích cơn co tử cung (bằng thuốc).
- Bấm ối.
- Mổ lấy thai (nếu cần).
Theo dõi tim thai và cơn gò
Biện Pháp Hạn Chế Nguy Cơ Chuyển Dạ Kéo Dài
- Khám thai định kỳ.
- Tập thể dục nhẹ nhàng.
- Chế độ ăn uống hợp lý.
- Giữ tâm lý thoải mái.
- Sinh ở cơ sở y tế uy tín.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
1. Chuyển dạ kéo dài có nguy hiểm không?
Có, chuyển dạ kéo dài có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé, bao gồm nhiễm trùng, kiệt sức cho mẹ và thiếu oxy, chấn thương cho bé.
2. Khi nào cần đến bệnh viện nếu nghi ngờ chuyển dạ kéo dài?
Khi có các dấu hiệu như cơn co không đều, cổ tử cung mở chậm, thai nhi không di chuyển xuống, mẹ kiệt sức hoặc thời gian chuyển dạ quá lâu so với bình thường.
3. Làm thế nào để phòng tránh chuyển dạ kéo dài?
Khám thai định kỳ, tập thể dục, ăn uống lành mạnh, giữ tâm lý thoải mái và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ là những biện pháp giúp giảm nguy cơ chuyển dạ kéo dài.
4. Chuyển dạ kéo dài có luôn cần mổ lấy thai không?
Không phải lúc nào cũng cần mổ. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể và quyết định phương pháp can thiệp phù hợp.
5. Sau chuyển dạ kéo dài, mẹ và bé cần lưu ý gì?
Mẹ cần nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để hồi phục sức khỏe. Bé cần được theo dõi sát sao để phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng có thể xảy ra.
