Nguồn Gốc và Ý Nghĩa của Hát Bả Trạo
“Bả” nghĩa là nắm chắc, “trạo” là mái chèo. Hát bả trạo mô phỏng động tác chèo thuyền của ngư dân, kết hợp với lời ca, điệu múa và âm nhạc truyền thống. Không chỉ đơn thuần là một loại hình giải trí, hát bả trạo còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện ước vọng chế ngự thiên nhiên, cầu mong bình an và mùa màng bội thu.
alt
Lời ca của hát bả trạo thường được viết theo thể thơ lục bát, sử dụng ngôn ngữ dân gian mộc mạc, gần gũi, phản ánh cuộc sống lao động vất vả nhưng đầy lạc quan của ngư dân. Nhịp điệu bài hát khi thì sôi nổi, hào hùng, khi lại trữ tình, da diết, thể hiện sự giao hòa giữa con người và biển cả.
Vai Trò và Trang Phục trong Hát Bả Trạo
Đội hát bả trạo gồm ba ông Tổng: Tổng mũi (chỉ huy), Tổng khoang (canh gác), Tổng lái (điều khiển) và các con trạo (chèo thuyền). Mỗi vai trò đều có trang phục riêng, được thiết kế tỉ mỉ, màu sắc sặc sỡ, góp phần tạo nên sự hấp dẫn cho màn trình diễn.
alt
Trước đây, trang phục của các ông Tổng khá đơn giản. Ngày nay, trang phục đã được cách điệu, thêm thắt nhiều màu sắc để tăng tính thẩm mỹ và thu hút khán giả. Tổng mũi mặc áo dài xanh, quần tím, Tổng khoang mặc áo ngắn xanh, quần xanh, Tổng lái mặc áo dài tím, quần tím. Con trạo thường là các cô gái trẻ, mặc áo xanh lá cây, đội nón lá, tay cầm mái chèo.
alt
Thực Trạng và Nguy Cơ Mai Một
Hát bả trạo đòi hỏi sự khổ luyện, am hiểu về văn hóa biển và kỹ thuật biểu diễn. Tuy nhiên, do cuộc sống hiện đại, nhiều người trẻ không còn mặn mà với loại hình nghệ thuật truyền thống này. Số lượng người biết hát bả trạo ngày càng ít, chủ yếu là những người lớn tuổi.
alt
alt
Việc bảo tồn và phát huy giá trị của hát bả trạo là điều cần thiết để giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của Đà Nẵng. Cần có những chính sách hỗ trợ, đào tạo thế hệ trẻ kế thừa và phát triển loại hình nghệ thuật độc đáo này.
