Để làm ra cốm Mễ Trì ngon, người thợ phải lựa chọn loại lúa nếp cái hoa vàng thơm ngon, được trồng trong cả hai vụ chiêm và mùa. Tuy nhiên, lúa mùa thu hoạch từ rằm tháng 7 đến hết tháng 9 âm lịch thường được ưa chuộng hơn cả vì cho hạt cốm dẻo thơm và đậm đà hơn.
Cốm, tuy là món ăn dân dã nhưng quy trình chế biến lại vô cùng tỉ mỉ, đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm của người thợ.
Thu Hoạch Và Sơ Chế Lúa
Lúa nếp cái hoa vàng sau khi thu hoạch sẽ được lựa chọn kỹ càng, loại bỏ những hạt lép, hạt sâu. Sau đó, lúa được tuốt hạt, đãi sạch, để ráo nước rồi mới đem rang.
Bếp rang cốm bằng củi và chảo gang tại làng cốm Mễ Trì – Nguồn ảnh: Huyền Trần
Lúa được rang trong chảo gang dày, đặt trên bếp lửa nhỏ được đốt bằng củi. Người thợ phải đảo đều tay liên tục để lúa chín đều, không bị cháy mà vẫn giữ được độ mềm dẻo. Bí quyết nằm ở việc điều chỉnh lửa và đảo đều tay, tạo nên hương thơm đặc trưng của cốm Mễ Trì.
Lúa sau khi rang được để nguội rồi cho vào cối giã. Cốm được giã nhiều lần, mỗi lần giã lại sàng sảy để loại bỏ trấu. Trung bình, phải giã khoảng bảy lần mới cho ra thành phẩm là những hạt cốm xanh non, dẻo thơm. Để làm ra 40-50kg cốm, người thợ phải mất đến 7-8 tiếng đồng hồ.
Gói Ghém Hương Vị Mùa Thu
Cốm thành phẩm được gói trong hai lớp lá: lớp trong là lá ráy xanh giúp giữ độ ẩm và màu xanh của cốm, lớp ngoài là lá sen thơm thoang thoảng, tạo nên hương vị đặc trưng. Những gói cốm xanh mướt, buộc bằng sợi rơm vàng óng, như gói ghém cả hương vị mùa thu Hà Nội.
Cốm Mễ Trì – Món quà mùa thu Hà Nội – Nguồn ảnh: Huyền Trần
Hạt cốm Mễ Trì dẻo thơm, vị ngọt thanh mát, tan ngay trong miệng, để lại dư vị khó quên. Khác với cốm làng Vòng, cốm Mễ Trì được làm từ lúa chiêm nên hạt mỏng hơn nhưng lại dẻo và thơm hơn. Cốm Mễ Trì không chỉ là món ăn chơi mà còn được dùng trong nhiều món ăn sang trọng như chả cốm, chè cốm, tạo nên hương vị mới lạ.
Cốm Mễ Trì, với hương vị thơm ngon đặc trưng và quy trình chế biến công phu, xứng đáng là một nét văn hóa ẩm thực độc đáo của Hà Nội. Hãy đến Mễ Trì vào mùa thu, để cảm nhận hương thơm ngào ngạt của cốm mới, để thưởng thức vị ngọt thanh mát của hạt cốm dẻo thơm, và để hiểu hơn về tình yêu và niềm tự hào của người dân nơi đây với nghề làm cốm truyền thống.
1. Cốm Mễ Trì được làm từ loại lúa nào?
Cốm Mễ Trì được làm từ lúa nếp cái hoa vàng, ưu tiên lúa mùa thu hoạch từ rằm tháng 7 đến hết tháng 9 âm lịch.
2. Điểm khác biệt giữa cốm Mễ Trì và cốm làng Vòng là gì?
Cốm Mễ Trì làm từ lúa chiêm nên hạt mỏng, dẻo và thơm hơn so với cốm làng Vòng.
3. Chợ cốm đêm ở Mễ Trì diễn ra vào lúc nào?
Chợ cốm đêm ở Mễ Trì diễn ra vào khoảng 4-6 giờ sáng.
4. Ngoài ăn trực tiếp, cốm Mễ Trì còn được dùng trong món ăn nào khác?
Cốm Mễ Trì còn được dùng làm nguyên liệu trong các món ăn như chả cốm, chè cốm.
5. Mua cốm Mễ Trì ở đâu?
Bạn có thể mua cốm Mễ Trì trực tiếp tại làng Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội hoặc tại một số cửa hàng bán đặc sản Hà Nội.