Dệt Zèng: Hơn Cả Một Nghề Truyền Thống
“Zèng” trong tiếng Tà Ôi có nghĩa là thổ cẩm. Dệt zèng không chỉ đơn thuần là một nghề thủ công mà còn là một di sản văn hóa quý báu, mang đậm bản sắc dân tộc. Trải qua thời gian, nghề dệt zèng vẫn được gìn giữ và phát triển, trở thành biểu tượng của sự khéo léo, cần cù và tinh thần sáng tạo của người Tà Ôi.
Nghệ nhân dệt zèng
Truyền Thừa Từ Đời Này Sang Đời Khác
Nghề dệt zèng được truyền lại qua nhiều thế hệ, chủ yếu từ mẹ sang con gái. Ngay từ khi còn nhỏ, những bé gái Tà Ôi khoảng 13, 14 tuổi đã được dạy dệt. Đây được xem là một kỹ năng sống cần thiết của người phụ nữ Tà Ôi, giúp họ tự tạo ra trang phục và các vật dụng cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. Việc thành thạo nghề dệt cũng góp phần khẳng định vai trò quan trọng của người phụ nữ trong cộng đồng.
Giữ gìn nghề dệt Zèng
Từ Sợi Bông Thành Tác Phẩm Nghệ Thuật
Để tạo ra những tấm zèng đẹp mắt, người Tà Ôi sử dụng nguyên liệu chính là sợi bông, đôi khi kết hợp với len hoặc chỉ. Sợi bông được ưa chuộng bởi đặc tính thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Màu sắc chủ đạo thường là đỏ, trắng, vàng, đen, tạo nên sự hài hòa, gần gũi với thiên nhiên.
Nguyên liệu dệt Zèng
Người phụ nữ Tà Ôi đảm nhiệm toàn bộ quy trình dệt zèng, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, se sợi, nhuộm màu cho đến dệt thành phẩm. Khung dệt được làm từ tre, nứa, có cấu tạo đơn giản nhưng tinh tế, cho phép người dệt tạo ra nhiều họa tiết hoa văn khác nhau.
Khung dệt Zèng
Nét Độc Đáo Trong Họa Tiết Zèng
Điểm đặc biệt của zèng Tà Ôi nằm ở kỹ thuật dệt cườm trực tiếp vào vải. Những hạt cườm được lồng ghép khéo léo, tạo nên hoa văn nổi bật, bền chắc và không dễ bị rơi. Họa tiết trên zèng thường lấy cảm hứng từ thiên nhiên, với hình ảnh cây cỏ, hoa lá, động vật được cách điệu một cách tinh tế. Mỗi tấm zèng là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, thể hiện sự sáng tạo và gu thẩm mỹ riêng của người dệt.
Kỹ thuật dệt cườm
Gìn Giữ Và Phát Huy Nghề Truyền Thống
Dù đã trải qua nhiều thăng trầm, nghề dệt zèng vẫn được người Tà Ôi gìn giữ và phát triển. Những sản phẩm zèng không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân địa phương mà còn được du khách yêu thích, góp phần quảng bá văn hóa Tà Ôi đến với bạn bè trong nước và quốc tế.
Sản phẩm dệt Zèng